آشنایی با فلپ

فلپ ها را می توان امروزه بر روی بال اکثر هواپیماها مشاهده نمود.
اثر افزودن فلاپ به لبه فرار بال معادل افزایش Camber بال است.
بعضی از فلپ ها نیز طول وتر ) Chord ( بال را افزایش می دهند که این امر باعث افزایش مساحت بال و در نتیجه کاهش زاویه
حمله مورد نیاز جهت تولید نیروی برآ می شود.

باز کردن فلپ ها به میزان 20 درجه در سرعت های پایین باعث افزایش نیروی برآ بدون افزایش زیاد نیروی پسا می شود
فلپ ها می توانند با زاویه های مختلفی با توجه به شرایط بکاربرده شوند. مواقعی که نیاز به افزایش برآ در حد اندک است از کم ترین
درجه و هنگامیکه بیشترین نیروی برآ مورد نیاز است تا آخرین حد خود پایین داده می شوند.
درجه مورد استفاده در هر هواپیما در وضعیت های مختلف اعمال می شود متفاوت بوده و مخصوص همان هواپیما می باشد و نباید در
هواپیماهای دیگر بکار برده شوند.
فلپ چیست؟ و ساختارآن
در اکثر هواپیماها فلپ ها به میزان 10 و یا 20درجه به منظور کاهش طول باند خزش مورد استفاده قرار می گیرند
فلپ ها مواقعی که باند پروازی کوتاه است و هواپیما باید هرچه سریعتر از زمین جدا شود و همچنین زمانیکه بعلت کوتاه بودن
باند باید با سرعت کمتری فرود آید تا زودتر متوقف شود بسیار کارآمد هستند.
فلپ ها تنها در محدوده مجاز سرعت های پایین می توانند بکار گرفته شوند چراکه در سرعت های بالا استفاده از آنها نتیجه عکس
بدنبال داشته و باعث آسیب دیدن آنها می شود.

محدوده مجاز سرعت استفاده از Flap برروی سرعت سنج ) VSI ) هواپیماهای سبک و متوسط با رنگ سفید نشان داده می شود.
همچنین Flap ها سرعت Stall )واماندگی( هواپیما را نیز پایینآورده و باعث می شوند که در سرعت های پایین هواپیما دیرتر Stall
شود.
فلپ ها تنها در محدوده مجاز سرعت های پایین می توانند بکارگرفته شوند چراکه در سرعت های بالا استفاده از آنها نتیجه عکس
بدنبال داشته و باعث آسیب دیدن آنها می شود.

محدوده مجاز سرعت استفاده از Flap برروی سرعت سنج  (VSI)
هواپیماهای سبک و متوسط با رنگ سفید نشان داده می شود.همچنین Flap ها سرعت Stall )واماندگی( هواپیما را نیز پایین
آورده و باعث می شوند که در سرعت های پایین هواپیما دیرتر Stallشود.
فلپ ها را ابزار کنترل ثانویه Secondary Control Device ویا ابزار افزایش برآ High Lift Device نیز می گویند.
 
از تاثیرات عمده فلپ بر روی بال می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1- افزایش ضریب نیروی برآ (Lift) در بال
2- کاهش زاویه واماندگی (Stall) بال
3- کاهش سرعت واماندگی (stall)
بطور کلی فلپ ها در دو موقعیت نصب می گردند:
1- بر روی لبه حمله بال Leading Edge Flaps & Slat
2- بر روی لبه فرار بال Trailing Edge Flaps

نکته:همانطور که اشاره شد فلپ باعث افزای نیروی برآ می گردد بنابراینبا زیاد شدن این نیرو خلبان می تواند سرعتش را کاهش دهد و با کم شدن سرعت هواپیما به باند کوتاه تری جهت فرود نیاز خواهد
داشت.
 
انواع فلپ لبه فرار Trailing Edge Flaps :
1- فلپ ساده Plain Flap / Simple Flap / Hinged Flap
2- فلپ جداشونده یا شکسته Split Flap
3- فلاپ زپ Zap Flap
4- فلاپ فاولر Fowler Flap
5- فلاپ شکاف دار Slotted Flap
 
 
Plain Flap
فلپ ساده
این نوع فلاپ قسمتی از لبه فرار را تشکیل می دهد که به بال لولا شده و می تواند به شکل ساده بسمت پایین حرکت کند.
در زاویه حمله کم فلاپ ساده دارای بهره خوبی است ولی در زوایای حمله بالا بعلت ایجاد یک منطقه نامنظم و گردابه ای که در سطح
فوقانی فلاپ تولید می شود ایجاد پسای زیادی می نماید که باعث کاهش بهره آئرودینامیکی می گردد.

Split Flap
فلپ جداشونده یا شکسته
این نوع فلاپ قسمتی از لبه فرار را تشکیل می دهد و ضمن پایین آمدن هیچگونه حرکتی و یا به عبارتی جابجایی بسمت عقب ندارد.
این نوع فلاپ در دهه 30 و40میلادی معرفی شد و یکی از انواع فلاپ هایی بود که بر روی هواپیماهای ساخته شده نصب می شد.
از این نوع فلاپ بر روی هواپیمای DC-3 معروف به داکوتا و در حال حاضر بر روی هواپیمای PC-7 استفاده شده است.
 
Zap Flap
فلپ زپ
این نوع فلاپ همانند فلاپ Split می باشد با این تفاوت که ضمن پایین آمدن کمی هم به سمت عقب نیز حرکت می کند و مقداری
سطح بال را افزایش می دهد و بنابراین بازخورد این عمل افزایش نیروی برآ خواهد بود.

ولی با این حال این نوع فلاپ نیز مانند فلاپ های نوع قبل تولید جریان نامنظم در سطح فوقانی آن می نماید که پسای هواپیما را
افزایش می دهد.

Fowler Flap
فلاپ فاولر

این نوع فلاپ هم مانند Split Flap می باشد با این تفاوت که ضمن پایین آمدن به شکل قابل ملاحظه ای بسمت عقب حرکت میکند و سطح بال را افزایش می دهد ، همچنین شکافی بین لبه حمله فلاپ و سطح زیر بال بوجود می آید که باعث از بین رفتن
جریان های نامنظم هوای سطح فوقانی فلاپ می شود زیرا جریان هوا با سرعت از داخل شکاف عبور نموده و جریان هوای نامنظم را
با خود می برد..
 
Slotted Flap
فلاپ شکافدار
این نوع فلاپ قسمتی از لبه فرار بال را تشکیل می دهد و با فرمانی که از داخل کابین داده می شود به سمت عقب و پایین حرکت
کرده و ضمن ایجاد یک تا چند شکاف برای ورود هوا از جدایش جریان هوای روی فلاپ ممانعت بعمل می آورد و همچنین انتهای بال
را نیز در قسمت لبه فرار افزایش می دهد.
این نوع فلاپ عمدتا در هواپیماهای جت چند موتوره استفاده می گردد.
 
در فلاپ های شکافدار ، شکاف های قابل ملاحظه ای بین بال و فلاپ ، مقداری از جریان هوا با انرژی زیاد را از زیر بال به روی
فلاپ می آورد. بنابراین مولکول های هوا برای زمان بیشتری به سطح فلاپ می چسبند و باعث کاهش نیروی پسا و در نهایتا از
واماندگی جلوگیری می نمایند.
به این ترتیب می توان گفت فلاپ های دارای دو شکاف و یا سه شکاف در این امر نقش مهمی ایفا می کنند.
شایان ذکر است که از فلاپ دارای سه شکاف Triple Slotted در هواپیمای بوئینگ 707 استفاده شده است.
این نوع فلاپ دارای سه قسمت می باشد:
1- Fore Flap
2-Mid Flap
3- Aft